De Europese Commissie heeft op 22 januari 2014 aanbevelingen bekend gemaakt voor de exploratie en productie van schaliegas. Hiermee wordt bindende Europese regelgeving voor schaliegaswinning voorlopig op de lange baan geschoven.
De aanbevelingen van de Europese Commissie
De aanbevelingen van de Europese Commissie betreffen minimumbeginselen voor de exploratie en productie van koolwaterstoffen (zoals schaliegas) met gebruikmaking van chemicaliën, beter bekend als fracken.
Vanwege de uiteenlopende meningen van lidstaten over schaliegaswinning en het gebrek aan ervaring met schaliegaswinning en exploratie binnen Europa, is door de Europese Commissie gekozen voor niet-bindende aanbevelingen in plaats van bindende regelgeving. Lidstaten kunnen derhalve vooralsnog zelf beslissen om schaliegas toe te staan of te verbieden en kunnen meer gedetailleerde maatregelen handhaven of treffen die beantwoorden aan de specifieke nationale, regionale of plaatselijke omstandigheden.
De aanbevelingen van de Europese Commissie betreffen minimumbeginselen voor de strategische planning, beoordeling van het ondergrondse risico, boorputintegriteit, onderzoek van de uitgangssituatie en toezicht op de werkzaamheden, het vastleggen van methaanemissies en de openbaarmaking van informatie over de in elke boorput gebruikte chemische stoffen.
De Europese Commissie houdt toezicht op de toepassing van de aanbevelingen door de lidstaten. 18 maanden na de bekendmaking van de aanbevelingen zal de Commissie de doeltreffendheid van de aanbevelingen evalueren. Dan wordt beslist of het alsnog nodig is een voorstel voor regelgeving in te dienen met juridisch bindende voorschriften voor de exploratie en winning van schaliegas.
Schaliegaswinning in Nederland
In Nederland vindt op dit moment nog geen opsporing en winning van schaliegas plaats. In 2011 heeft de toenmalige Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie de Tweede Kamer bericht dat er geen boringen zouden worden uitgevoerd totdat de veiligheid van schaliegaswinning verzekerd is.
In dat kader is in opdracht van de Minister onderzoek gedaan naar de mogelijke risico’s en gevolgen van de opsporing en winning van schaliegas voor met name de veiligheid voor natuur, mens en milieu. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het rapport ‘Aanvullend onderzoek naar mogelijke risico’s en gevolgen van de opsporing en winning van schalie- en steenkoolgas in Nederland’. Het rapport concludeert dat de mogelijke gevolgen en risico’s van het opsporen en winnen van schaliegas beheersbaar zijn.
Minister Kamp heeft op 18 september 2013 kenbaar gemaakt een structuurvisie te willen opstellen voor schaliegaswinning, voordat eventuele proefboringen worden uitgevoerd. Door middel van de structuurvisie worden locaties in Nederland in beeld gebracht waarvan vooraf bekend is dat bij deze locaties een eventuele proefboring en winning van schaliegas het meest kansrijk is. Ook wordt gezocht naar locaties waar de gevolgen voor natuur, mens en milieu het beste kunnen worden geborgd.
Voorts heeft de Minister aangegeven voornemens te zijn een aantal aanpassingen in de Mijnbouwwet door te voeren, om fracken meer herkenbaar te benoemen in het Mijnbouwbesluit.
De Nederlandse overheid zet hiermee de eerste stappen richting het mogelijk maken van proefboringen en winning van schaliegas in Nederland.
Zie voor een bespreking van het bestaande juridisch kader voor de winning van schaliegas in Nederland het blogbericht van Robin Aerts d.d. 28 augustus 2013: “Schaliegaswinning in Nederland: is het recht er klaar voor?”.