In Nederland zijn er nog veel asbesthoudende daken, waardoor incidenten zoals grote branden ertoe kunnen leiden dat asbest vrijkomt en zich in de omgeving verspreidt. Het is dan van groot belang dat het asbest snel wordt verwijderd. Daarom past het bevoegd gezag in zo’n vaak spoedeisende bestuursdwang toe en verhaalt het daarna de verwijderingskosten op de overtreder.
Waar ging de zaak over?
Aan de orde was een schuur- en stalbrand op het perceel van een melkveehouder in Hazerswoude-Dorp. Bij deze brand kwam asbest vrij, dat zich verspreidde over de naastgelegen woonwijk. Omdat de melkveehouder niet alle maatregelen zou hebben genomen om deze negatieve gevolgen ongedaan te maken, zag het college van B&W zich genoodzaakt spoedeisende bestuursdwang toe te passen. Vervolgens verhaalde het college de kosten van de saneringsoperatie op de melkveehouder.
De melkveehouder maakte bezwaar tegen het handhavingsbesluit en de kostenverhaalsbeschikking maar het college verklaarde dit bezwaar niet-ontvankelijk, omdat de melkveehouder geen procesbelang zou hebben. Daarbij wees het college erop dat de schade-expert van de verzekeraar zou hebben verklaard dat alle kosten onder de verzekering van de melkveehouder vallen. Volgens het college bestaat er dus geen risico dat hij de kosten zelf moet dragen en heeft hij zodoende geen belang bij een beoordeling van zijn bezwaar.
Tegen dat oordeel stelde de melkveehouder beroep in.
Oordeel Afdeling
De Afdeling stelt voorop dat sprake is van procesbelang als het doel dat de belanghebbende voor ogen staat, met het rechtsmiddel kan worden bereikt en voor de belanghebbende van feitelijke betekenis is. Naar oordeel van de Afdeling is het procesbelang van de melkveehouder in dit geval blijven bestaan. Het belang van de melkveehouder bij zijn bezwaar is erin gelegen dat de besluiten worden herroepen, of in die zin gewijzigd dat niet alle voor de bestuursdwang gemaakte kosten op hem worden verhaald. Dit doel kan met de bezwaarprocedure worden bereikt en zou voor hem van feitelijke betekenis zijn, omdat daarmee zijn betalingsverplichting zou komen te vervallen of zou worden beperkt.
Daarbij doet het er niet toe of de kosten van de bestuursdwang al dan niet worden vergoed door de verzekeraar. De contractuele relatie tussen de melkveehouder en zijn verzekeraar staat los van het geschil tussen hem en het college. Daarbij komt dat de mededeling van de schade-expert dat de verzekeraar alle op de melkveehouder verhaalde kosten voor zijn rekening neemt, niet ertoe leidt dat de met de kostenverhaalsbeschikking ontstane betalingsverplichting van hem aan het college is komen te vervallen of is overgedragen aan de verzekeraar.
Gelet hierop heeft het college het bezwaar ten onrechte niet-ontvankelijk verklaard wegens het ontbreken van procesbelang, aldus de Afdeling. Het college zal opnieuw moeten beslissen op het bezwaar.
Les van de uitspraak
Als het college de kosten van bestuursdwang verhaalt op een overtreder en een verzekeraar deze kosten voor zijn rekening neemt, doet dit niet af aan het procesbelang van de overtreder bij zijn bezwaar tegen het handhavingsbesluit en de kostenverhaalsbeschikking.
Raadpleeg hier de volledige uitspraak van de Afdeling van 9 oktober 2019. ECLI:NL:RVS:2019:3415.
